در دنیای بازرگانی و حملونقل بینالمللی یک سری اسناد و مدارک وجود دارد که دربرگیرنده ویژگیها و خصوصیات محموله بوده که به اسناد حمل شهرت دارند. اسناد حمل جز مهمترین مدارک در خریدوفروش خارجی به حساب آمده و در واقع این اوراق به منزله هویت و شناسنامه کالا هستند.
اسناد حمل برای خریدار کالا از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است؛ زیرا وی پس از انجام تعهدات مالی و تسویه حساب با فروشنده یا بانک گشاینده اعتبار فقط از طریق ارائه اصل این اسناد میتواند به انجام امور مربوط به تشریفات گمرکی و ترخیص کالا مبادرت ورزد.
قاچاق، واژهای ترکی که به معنای «کاری پنهان که با تردستی انجام شده باشد» است. قاچاق کالا مربوط به صنعت بازرگانی و در زمینه حملونقل محموله کاربرد دارد.
اصولاً هنگامی که در موقع جابهجایی کالا عملی برخلاف قوانین و مقررات حملونقلی صورت بگیرد مشمول قاچاق کالا میشود که اگر در داخل کشور باشد به آن قاچاق داخلی و چنانچه از یک نقطه خارجی به نقطهای در داخل کشور باشد از لفظ قاچاق خارجی برای آن استفاده میگردد که در هر کشور این قوانین تعاریف متفاوتی دارند. بنابراین برای دانستن مواردی که شامل قاچاق کالا میشوند باید به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در این مورد رجوع کرد.
با توجه به قوانین مرتبط با گمرک ایران ، کارت بازرگانی درواقع جوازی است که مالک آن، اعم از شخص حقیقی و یا حقوقی می تواند به وسیله آن اقدام به تجارت بین المللی و صادرات و واردات کالا کند.لازم به ذکر است که در کشور ما تنها تاجرانی که کارت بازرگانی داشته باشند اجازه صادرات و واردات کالا را خواهند داشت. هم اکنون اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران صادر کننده کارت بازرگانی برای بازرگانان کشور می باشد و سپس این کارت ها به تأیید وزارت صنعت، معدن و تجارت خواهد رسید.
در هنگام انجام عملیات و تشریفات گمرکی یک سری مفاهیم و اطلاعات وجود دارد که هر بازرگان یا ترخیص کننده کالا باید بداند تا بتواند با پر کردن فرمهای مربوطه پروسه حملونقل بینالمللی محموله را انجام داده و اقدام به واردات یا صادرات کالا نماید. پکینگ و اینویس Invoice نیز از جمله اسناد ضروری هر محموله هستند که باید توسط فروشنده کالا تهیه شده و به مهر و امضای شخص مجاز در شرکت رسانده تا تضمینی بر درستی اطلاعات وارده باشد. سپس فروشنده کالا پکینگ و اینویس را برای گمرک ارسال مینماید. در مقابل خریدار کالا نیز باید در هنگام انجام پروسه ترخیص کالا باید این دو مدرک را به گمرک ارائه نماید. بنابراین با توجه به اهمیت تهیه و تنظیم درست و کامل پکینگ و اینویس در ادامه علاوه بر شناخت کلی آنها با ذکر یک نمونه به بررسی بیشتر این دو اصطلاح گمرکی میپردازیم.
در دنیای تجارت و بازرگانی بینالمللی بیمه جایگاه ویژهای دارد. در این راستان طبق قوانین تجارت بینالمللی در ایران، صدور بیمه در برخی موارد لازم و اجباری بوده و بدون داشتن بیمه، امکان ثبت سفارش واردات وجود ندارد. همچنین بیمه حملونقل یکی از مهمترین و به نوعی اصلیترین بیمهنامه در بازرگانی بوده که انتخاب یکی از انواع آن از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است که در ادامه به نکات مهم بیمهنامه قراردادهای تجاری و به خصوص بیمه حملونقل بینالمللی اشاره مینماییم.