بسیاری از کشورها سیاست های منع صادرات و واردات زیادی را برای تقویت صنایع داخلی و تثبیت قیمت ها اعمال می کنند. ممنوعیت های واردات و صادرات کالا در کشور ما نیز به طور گستردهای در سال های اخیر در تلاش برای رونق تولید و تثبیت قیمت کالاهای داخلی مورد استفاده قرار گرفته است. اما در ایران ممنوعیت های واردات و صادرات کالا کدامند؟ در این مقاله سعی شده است با گردآوری اطلاعاتی از ممنوعیت های واردات و صادرات کالا در کشور، به این سوال پاسخ داده شود.
همچنان با شرکت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخیص کالا ، واردات کالا از چین ، واردات کالا از دبی و حمل هوایی و حمل دریایی کالا همراه شوید.
به طور کلی مطابق با ماده ۱۲۲ قانون امور گمرکی کشور، کالاهای وارداتی منع شده در ایران شامل موارد زیر می شوند.
اما علاوه بر این، همانطور که بارها نیز توسط مسئولان کشور بر این موضوع تاکید شده است باید به منظور حمایت از تولید داخلی واردات آن دسته از کالاهایی را که در داخل کشور نیز قابل ساخت هستند، محدود کرد. از سوی دیگر در اوضاع کنونی کشور و با تحریم های جدید آمریکا، دولت و وزارت صنعت سیاست خود را بر مبنای منع واردات بی رویه قرار داده اند، از این رو در سال جاری ممنوعیت واردات ۱۴۲ قلم کالای جدید نیز تایید شده و به این ترتیب تعداد کالاهای ممنوع شده وارداتی از یک هزار و ۳۹۰ قلم به حدود یک هزار و ۵۳۰ قلم کالا افزایش یافته است.
اقلام منتشرشده در فهرست کالاهای وارداتی ممنوعه، جزء تعرفه های گروه چهارم کالای وارداتی میباشند که دیگر امکان ثبت سفارش نخواهند داشت. از طرفی طبق گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت در حال حاضر برای جلوگیری از سوء استفاده افراد سودجو، بیش از ۵۰۰ کد تعرفهای نیز اصلاح شده است و حتی به خاطر اهمیت این موضوع کتابی برای آن به چاپ رسیده است.
حمایت از تولیدات داخلی در حوزه های لوازم خانگی، پوشاک، کفش و دیگر صنایع مورد توجه قرار گرفته است. برخی از اقلام موجود در لیست مربوط به ممنوعیت های وارداتی کالا عبارتند از: برخی از مواد غذایی نظیر کره، پنیر، عسل طبیعی، زعفران، سوسیس، ژامبون و آرد گندم، برخی از لوازم آشپزخانه نظیر هود آشپزخانه، لباس و منسوجات، تعدادی از ابزارکار، لوازم مورد استفاده در ساخت مسکن، خودرو، کفش و کیف و سایر مصنوعات چرمی، لوازم آرایشی و بهداشتی، برخی از ماشینآلات تولیدی داخل، انواع گاو صندوق، انواع قفسه بایگانی، انواع رخت آویز، انواع دستگاه های موزدایی به همراه سایر دستگاه های آرایش مو، علائم و نشانه های راهنمایی و رانندگی، اکثر ابزارات باغبانی نظیر انواع کلنگ ها و قیچی باغبانی، برخی صنایع دستی نظیر ظروف قلمزنی و میناکاری شده، فلزات گرانبها و یا فلزاتی که روکش گرانبها نظیر طلا و نقره دارند، انواع مبلمان و مصنوعات چوبی، دسته بازی و سایر کنسول های بازی و… .
همچنین لازم به ذکر است طبق ماده ۱۲۷ قانون گمرکی کشور، ورود و ترخیص کالاهایی که با توجه به ملاحظات بهداشتی، ایمنی، قرنطینه ای و یا زیست محیطی نیازمند تایید سازمان های مربوطه هستند، بعد از اخذ مجوز امکان پذیر می شود.
مطابق با ماده ۱۲۶ قانون گمرکی امکان صادرات برای کالاهای زیر وجود نخواهد داشت.
در حال حاضر نیز ممنوعیت های صادراتی کشور در چندین فاز به اجرا در آمده است که در ادامه به هرکدام از آنها اشاره خواهیم کرد.
فاز اول: بعد از انتشار لیستی از ممنوعیت های وارداتی در تیرماه سال۹۷ در فاز اول فهرستی از ۱۵۹کالایی که با ممنوعیت صادراتی روبه رو شدند، نیز اعلام گردید و با صدور این دستورالمعل موج تازه ای از ممنوعیت ها در بخش صادرات کشور به راه افتاد.
فاز دوم: به منظور کوتاه کردن دست سودجویان، در فاز دوم منع صادراتیِ ۱۸ قلم کالای کشاورزی نیز به گمرکات کشور ابلاغ شد. براساس دستورالعمل اجرایی در فاز دوم اقلامی همچون ذرت،گندم، آرد، جو، جو دوسر، دانه های روغنی، روغن خام، روغن پالم، یونجه، کاه و کلش، پودر ماهی و گوشت، انواع سبوس،کنجاله سویا، سایر کنجاله ها، تفاله ها، خوراک آبزیان ، افزودنی خوراک آبزیان و … در لیست ممنوعیت های صادراتی قرار گرفته اند.
فازسوم: در فاز سوم و در شهریورماه ۹۷ صادرات ۷ قلم کالای دیگر نیز ممنوع اعلام شد. در این فاز صادرات انواع کاغذ، شیرخشک، انواع تیشو،چای فلهای،کره بستهبندی،لاستیک و تایر فرسوده ممنوع گردید.
فاز چهارم: در فاز چهارم مطابق با بخشنامه اعلامی،انواع دفترچه مشق و حسابداری، شکر خام و شکر سفید،جوال و کیسه برای بستهبندی،انواع پودرهای مشتقات شیر، آب پنیر،کازئین،انواع لاستیک سبک و سنگین و مرغ زنده و گوشت مرغ به لیست ممنوعه های صادراتی اضافه شد که البته اخیرا صادرات مرغ زنده و گوشت مرغ آزاد شده است.
فاز پنجم: در این فاز نیز ممنوعیت صادرات تعدادی از کالاها نظیر گوشت منجمد و گرم تولید داخل یا وارداتی (با دلار ۴۲۰۰ تومانی) و دفترچه تحصیلی به گمرکات سراسر کشور ابلاغ گردید. البته همزمان با همین ممنوعیت یعنی در مهرماه ۹۷، وزارت صنعت، معدن و تجارت در بخشنامه دیگری، از رفع ممنوعیت صادرات انواع کاغذ بسته بندی و کاغذ تیشو خبر داد.
فاز ششم: فاز ششم ممنوعیت های صادراتی مربوط به ممنوعیت صادرات سیب درختی و پرتقال در پایان سال ۹۷ بود که به منظور کنترل قیمت میوه در ایام عید، صادرات سیب درختی و پرتقال از تاریخ ۱۵/۱۲/۹۷ لغایت ۱۵/۰۱/۹۸ ممنوع گردید.
فاز هفتم: در سال جاری نیز وزارت صنعت با هدف مدیریت و تنظیم بازار داخلی، طی یک ابلاغیه به گمرکات کشور، صادرات سیب زمینی و پیاز را از ۱۵ فروردین ۹۸ تا اطلاع ثانوی ممنوع اعلام کرده است.